Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Amelanchié-coutounous(-de-l'Atlas)
Cotoneaster nebrodensis
Rosaceae
Nom en français : Cotonéaster de l'Atlas.
Descripcioun :L'amelanchié-coutounous-de-l'Atlas, aubret rare au nostre, trachis dins li roucaio e bartas de colo, mai mounto pas forço aut. Demié lis amelanchié-coutounous, li Cotoneaster, se pòu èstre destria emé si fueio : bourrihudo dessouto, emé gaire de péu dessubre, redouno à la baso, en lanço au bout. Apoudèn que porton de "rougno" de barbesin (gibeto roujo sus li fueio). Li ramo e li flour rèston bèn dre. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Li fru d'amelanchié-coutounous soun pas manjadis e tóuti empouisounant.
Port : Aubret
Taio : 50 à 300 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cotoneaster
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 1500 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Bartas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Ouèst
Ref. sc. : Cotoneaster nebrodensis (Guss.) K.Koch, 1853